Over Biologische wijnteelt en hoe het de biodiversiteit helpt

Wijn zit in onze natuur en de natuur zit in onze wijn. ViaVINA maakt 100% natuurlijke wijnen, in wijngaarden die gonzen van het leven en alle kleuren van de regenboog hebben. Onze aanpak is holistisch, wat betekent dat we op alle onderdelen van de keten het juiste willen doen. Voor de consument, voor de makers, maar vooral voor de natuur. Bijzonder is dat veel van onze wijngaarden liggen naast of te midden van natuurgebieden. Om onze missie te ondersteunen, streven we naar een zo groot mogelijke biodiversiteit.

In de wijngaard

Als je een wijngaard bezoekt, dan zie je misschien wel de wijnstokken, de grond waarin ze wortelen, de zonovergoten hellingen waar de druivenplanten in keurige rijtjes naast elkaar staan en de blauwe lucht erboven. Dit is een momentopname uit het leven van de druivenstok, de bodem en de omgeving; we zien een flintertje van de grote kringloop. Maar het ecosysteem van de wijngaard wordt gevormd uit diverse elementen. Sommige elementen zijn vluchtig en veranderen met de dag onder invloed van de seizoenen, andere zijn traag en doen er eeuwen over om te worden zoals ze vandaag de dag zijn -zoals de bodemlaag bijvoorbeeld. Al deze factoren tezamen bepalen de passende omstandigheden voor viticultuur, de wijnbouw.

Klimaatverandering

In het rijtje elementen, is het weer de meest onvoorspelbare factor. Het weer verandert omdat het klimaat verandert. Een verandering die gepaard gaat met een toename van extremen: extreme hitte, extreme droogte, extreme regen. Ripple en Wolf waarschuwden -uit hoofde van 11.000 collega-wetenschappers- in het blad BioScience Journal van november 2019 voor de gevolgen van klimaatverandering voor de wereld zoals we die kennen: Planet Earth is facing a climate emergency. Klimaatverandering is een feit; het raakt de landbouw en het raakt de wijnbouw. Steeds meer gevallen van hagel in de lente en extreme droogte zorgen voor (veel) lagere oogsten.

Wijnbouw in weer en wind

De cyclus van de druif bestaat ruwweg uit zes delen: de winterslaap van de stokken, de eerste knopjes in de vroege lente, het groeien van de takken en bladeren in de verdere lente, de groei van de bloesem ende daaropvolgende besvorming in de zomer, de narijping van de druiven in de nazomer, en de oogst in de herfst. Al deze componenten zijn gevoelig voor wat het weer met ze doet; vorst is schadelijk voor de besvorming, droogte voor het blad en hevige regenval op het verkeerde moment zorgt voor waterige druiven.
Voor een goed product -een mooie fles wijn dus- moet de druif deze stadia goed kunnen doorlopen, en daar strooit klimaatverandering al voelbaar zand in de raderen. Want ook onze wijnmakers kunnen het beamen; de rijping van de druiven is nu anders dan bijvoorbeeld begin 2000. Door het veranderende klimaat worden de druiven inmiddels gemiddeld twee weken vroeger geoogst dan toen. Dan kun je uiteraard kiezen voor andere druivenrassen, die beter bestand zijn tegen radicalere omstandigheden, of je doet het anders…

Biologisch, heel erg logisch

Biodiversiteit in de strijd tegen klimaatverandering

Onze wijnboeren combineren kennis van vroeger en nu, van overlevering en wetenschap, tot een optimale mix. En vroeger wist men al dat een rijk bodemleven goed was voor de planten.
Biodiversiteit is een trouwe bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering. Een rijke biodiversiteit zorgt voor een veerkrachtige wijngaard. Dat werkt zo: de bodem is van origine een levende wereld. Er wonen bijvoorbeeld wormen die zorgen voor de beluchting van de bodem. Zo kan regenwater de grond intrekken, in plaats van de toplaag af te spoelen. Maar ook om microniveau zijn er dingen aan de hand.

Het wemelt in onze wijngaarden

In de bodems van onze wijngaarden woekert en wemelt het van het leven: je vindt er ongelofelijke aantallen bacteriën, eencelligen en schimmels. Zij zorgen ervoor dat de bodem beter in staat is om vocht en voedingsstoffen vast te houden. De druiven wortelen daardoor bijvoorbeeld dieper, waardoor de plant ook in tijden van droogte in staat is zichzelf te voeden. Met elkaar zijn dit allemaal factoren die bijdragen aan een gezondere druivenstok, en een gezondere stok kan beter tegen een stootje.
Tussen de druiven planten we graag bodembedekkers en zogenaamde ‘groenbemesters’. Ze koelen de bodem bij warmte, zorgen voor een goede verdeling van vocht, beschermen met hun wortels tegen erosie en uitspoeling, geven de stok voedingsstoffen en beschermen het tegen ongenode gasten. Groenbemesters houden voedingsstoffen vast en geven die af op het moment dat ze vergaan tot humus.

Een hele dierentuin

Maar ook boven de grond zijn we dól op beestjes; we lokken lieveheersbeestjes met speciale insectenhotels, zodat ze de larven van de wijngaardmot kunnen opeten. Door de lokale flora in stand te houden blijft ook de lokale fauna in stand. De voor de streek bijzondere vogelsoorten maar ook vlinders en insecten blijven aanwezig of komen terug. Ook zorgen we voor soms voor vogelnestkasten om aanwezigheid te stimuleren; vogels eten ongewenste insecten en we bieden een veilige thuishaven. De kastjes trekken ook vleermuizen aan, die weer helpen met het oppeuzelen van de wijngaardmotten. Bijen zorgen voor de bestuiving in de wijngaard en zijn een goede graadmeter voor de gezondheid van de nabije natuur. Ook kippen en ganzen zijn nuttig in de wijngaard, omdat ze graag slakken en andere kruipende veelvraten eten.
Kortom, al het dierenleven heeft een functie, als je het maar goed inzet.

Wijn met schimmel graag

De vruchtbare toplaag van de aarde bestaat uit humus. Dat is een laag aarde gemengd met organisch materiaal. Schimmels zijn van levensbelang voor deze toplaag. Deze schimmeldraden zijn mycorrhiza. Myccorhiza leven in symbiose met planten; de plant zorgt dat zij kunnen leven en zich kunnen verspreiden, de mycorrhiza absorberen voedingsstoffen uit de grond en maken het met behulp van enzymen geschikt als bouwstoffen voor de druivenstokken. Het is in feite een ingenieus communicatiesysteem, vergelijkbaar met de darmflora in onze spijsvertering, waarbij de wortels van de planten bijvoorbeeld ook een tekort kunnen signaleren, dat dan weer wordt aangevuld door de mycorrhiza. Mycorrhiza zorgt voor veel betere opname van mineralen en organische stoffen uit de bodem waarbij ‘de terroir’ oftewel de uniekheid van de bodem en regio waar de stok staat, veel meer tot uiting komt ook in de smaak van de wijn. Je proeft de natuur!

Mindfully crafted wines by viaVIÑA 

Biodiversiteit; je proeft het verschil

Druivenstokken zijn teamplayers; net als de bomen in het bos, profiteren ze van elkaars aanwezigheid. Door onze manier van wijnbouw, met de toepassing van biologische of biodynamische landbouwmethoden, worden de druivenstokken robuuster en zijn ze optimaal in staat elkaar te beschermen tegen bedreigingen van buitenaf, zoals ziektes. Zo kunnen ze doen waar ze goed in zijn, namelijk zich ontwikkelen tot een smaakvolle druif waaruit de beste versie van een bepaalde wijn kan worden gemaakt. Dus, hoe meer leven in de wijngaard, des te mooier de wijnen.

ViaVIÑA is all about biodiversity

Als je de glazen inschenkt en je wijnglas in de lucht steekt, dan volgt er in alle talen een heildronk; op je gezondheid, cheers, santé, zum Wohl, salùd, l’chaim, sláinte… Dus toost op het goede leven: al het leven en al het goeds dat de aarde voortbrengt, met onze pure, natuurlijke wijnen!