Biologische wijn, heel erg logisch

Kent u de campagne nog, ‘Biologisch, eigenlijk heel logisch’? Die stamt uit 2002, het Ministerie van Landbouw had het destijds geïnitieerd. De mottenballenlucht van de Reformwinkels moest af van de biologische producten, en ze moesten mee in de main stream van de grootgrutters. Al twintig jaar timmeren we aan de weg met biologisch en duurzaam, maar waarom eigenlijk? Waarom is biologisch zo logisch? En wat is biologische wijn precies?

Alles –dierlijke producten daargelaten- van wat we eten, en drinken, groeit aan bomen en planten. Tegenwoordig weten we dat voedselteelt druk legt op het milieu. Maar in welke mate, dat is voor veel mensen nog best wel onduidelijk.
Sinds wanneer is voeding en drank iets schadelijks voor het milieu geworden? Met de opkomst van de industriële revolutie werd dat wat eerst handmatig, en met paard, os en wagen gedaan werd, overgenomen door machines. Ineens konden we grootschalig produceren. Stoommachines namen het werk van de mens over, en fossiele brandstof-aangedreven motoren namen het werk van de stoommachine over. Alles leek koek en ei, we hadden een ideale wereld gemaakt, maar al gauw ontstonden er barstjes in het succesverhaal.
Halverwege de 19e eeuw werd de kunstmest uitgevonden, en dat was de accelerator op het landbouwproces. We kunnen vaststellen dat we toen in de glijbaan zijn gestapt naar onze huidige milieuproblematiek.

De biodiversiteit in de natuur staat onder druk. We sproeien tegen slak en buxusmot, maar het eindigt ermee dat de buxusmot-larf -die dood lag te gaan aan het bestrijdingsmiddel- wordt opgegeten door de pimpelmees, die op zijn beurt die maaltijd niet kan navertellen, en de egel die de slak at ook niet. Het is immers een keten, een kringloop. We zijn allemaal deel van een groter geheel.
De reguliere, niet-biologische of niet-biodynamische wijnbouw gebruikt een variëteit aan chemicaliën, van de groei van de wijnstok tot het uiteindelijke wijnmaakprocedé. Er moeten schimmels worden bezworen, knaagdieren geweerd, slakken bestreden en gisten binnen de perken gehouden. Kortom, het is bepaald niet makkelijk. Voor alles is een middeltje: kunstmest, insecticiden, pesticiden, herbiciden… Er wordt aangenomen dat de gebruikte hoeveelheden –die bij wet gereguleerd zijn- onschadelijk zijn voor de mens. Helaas is aangetoond dat deze stoffen weldegelijk schadelijk zijn.
In januari 2022 publiceerde het NRC een artikel waarin Martina Vijver, hoogleraar Ecotoxicologie aan de Universiteit van Leiden, een boekje opendoet over ‘neonics’ -neonicotinoïden. Uit Zwitsers onderzoek bleek namelijk eerder dat neonics werden aangetroffen in hoofdhaar, bloed en urine, maar in het meeste recente onderzoek bleek dat er ook restanten van neonics gevonden werden in hersenruggenmergvocht van kinderen. Voelt dit ver van je bed? Welnee, het staat nog steeds bij je lokale tuincentrum en je sproeit het op je buxushaag…

Biologische landbouw is een vorm van landbouw waarbij er geen gebruik wordt gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen, kunstmest of gemodificeerde organismen, om zo de nadelige milieueffecten te minimaliseren en het welzijn van mens, dier, insect en natuur voorop te stellen.
Maar ‘biologisch’ is niet overal hetzelfde. Zo is ‘biologisch’ in Frankrijk een ander begrip dan in de Verenigde Staten. Daarom houdt ViaVIÑA er een eigen filosofie op na.

Als je de viaVIÑA-wijngaarden van een afstandje bekijkt, zijn ze groen met bonte bloemen. Ze gonzen van insecten én bodemleven. Onze manier van verbouwen -biologische, duurzame wijnbouw- maakt gebruik van de natuur. Daar mag dus wel een lintje omheen en een keurmerk op.
In Europa kennen we diverse keurmerken en hierop wordt een oogje in het zeil gehouden door het Europese Parlement. Het Europese keurmerk is herkenbaar aan het groene blaadje met sterretjes erop. In Nederland is SKAL de toezichthouder op biologische productie, maar er zijn nog veel meer keurmerken.

Allereerst vind je in onze wijnen géén restanten van bestrijdingsmiddelen terug -we gebruiken ze niet, dus dat is simpel. Als dat nog niet genoeg is om je over de streep te trekken: biologische wijnen bevatten daarnaast aanmerkelijk minder sulfiet. Het maximale toegestane sulfietgehalte in biologische wijnen is 100 tot 150 gram, 50 tot 100 gram lager dan bij gangbare wijnen. Onze wijnen hebben een sulfietgehalte tussen de 30 en de 80!! Echt heel erg laag dus. Je kunt onze wijnen dus gerust drinken mocht je gevoelig zijn voor sulfiet. In een doosje rozijnen, gedroogd fruit of een zakje instant soep zit vaak meer sulfiet dan in een glas van onze wijnen.

Het verschil tussen biologische en biologisch dynamische -oftewel biodynamische- wijn is dat biodynamische wijnen voldoen aan de standaarden voor biologische teelt en productie, maar daarbovenop nog een extra set regels hanteert. Dit heeft alles te maken met de antroposofische principes waar deze vorm van landbouw op gestoeld is. Antroposofie (‘mensenwijsheid’) is een spirituele filosofie gebaseerd op de leer van Rudolf Steiner, die erop gericht is het bewustzijn te versterken door de innerlijke ontwikkeling te bevorderen. Het is een vorm van landbouw die geheel holistisch is: natuur en landbouw zijn één en staan onder de invloed van de kosmos. Die Rudolf Steiner was zijn tijd ver vooruit, want hij voorzag al dat industriële landbouw op ramkoers met de natuur zou komen te liggen.

ViaVIÑA wil dat iedereen kan genieten van biologische, duurzaam geproduceerde wijn; goed voor de natuur en je humeur. Deel samen de mooie momenten in het leven, mét pure smaak en zonder toegevoegde rommel. Geniet van wijnen die met liefde en passie vervaardigd zijn door ambachtelijke wijnmakers. Mindfully crafted wines by viaVIÑA